Podstawowe zasady konserwacji zabytków

Kto z nas nie podziwia od czasu do czasu zapierających dech w piersiach zabytków – czy to na żywo, czy też w mediach? Jest to możliwe przede wszystkim dzięki ich konserwacji, która się skupia na kompleksowej opiece. To ona buduje tradycje, podtrzymuje historię i nie pozwala zapomnieć o dziedzictwie kulturowym. Konserwacja polega na renowacjach, rekonstrukcjach, rewitalizacjach… jest to ogrom konkretnych czynności. Jak one wyglądają?

Konserwacja zabytków – na czym polega?

Zniszczone obiekty i przedmioty, których nie oszczędził czas, wracają do dawnej świetności z pomocą konserwacji zabytków. Ich stan nierzadko jest opłakany – nic dziwnego, wiele z nich powstało setki lat temu! Większość ulega destrukcji przez czynniki naturalne, ale uszkodzenia powstają też z powodu działań ludzi. Warto wiedzieć, że konserwacja powinna się opierać na zastosowaniu środków, które nie wprowadzają nieodwracalnych zmian w zabytkach.

Odnawianie może więc polegać na zabiegach chemicznych i działaniach fizycznych. W jego zakres wchodzi ogrom działań, takich jak renowacja i restauracja. Ta pierwsza odtwarza wartość materiałów, z których wykonany jest obiekt. Restauracja zaś ma przedstawić historyczną i estetyczną wartość zabytku. Poza tym często jest niezbędna rekonstrukcja, która uzupełnia brakujące elementy budynku lub przedmiotu oraz szereg zabiegów zabezpieczających.

Do konserwacji zabytków może więc należeć:

• remont obiektów i ich fragmentów z pełną rekonstrukcją wystroju,
• rekonstrukcja rzeźb, wnętrz, dzieł sztuki,
• opracowanie programów i dokumentacji konserwatorskiej,
• prace kamieniarskie, złotnicze, aranżacyjne.

Odnawianie zabytków musi przebiegać z użyciem profesjonalnych i nowoczesnych technologii oraz na podstawie obowiązujących norm.

Jakie są zasady konserwacji zabytków?

Wycena konserwacji zabytków powinna się opierać na podstawie norm P.P.PKZ oraz zasad opublikowanych przez Izbę Konserwatorską. Poza tym konserwatorzy muszą przestrzegać krajowego programu ochrony zabytków. Jest on oparty na najważniejszych dokumentach – Karcie Ateńskiej z 1933 roku i Karcie Weneckiej z 1964 roku.

Jak mówi specjalista z firmy Arkam Sp. z o.o., przepisy jasno określają, że praca konserwatorów nie może w żaden sposób obniżyć wartości zabytków. Dlatego jest to bardzo wymagające zajęcie, które decyduje o historycznym przekazie. Poza tym działania fachowców muszą przebiegać z użyciem nowoczesnego sprzętu. Do tego równie istotne są badania w laboratoriach, które gwarantują opracowanie najkorzystniejszych metod konserwatorskich.