Język obcy w przedszkolu. Dlaczego to ma sens?

Zgodnie z rozporządzeniem MEN z 2014 roku, jednym z celów wychowania przedszkolnego jest przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym. Pedagodzy znajdują metody, aby zrealizować wyznaczony cel, a jednocześnie sprawić, by najmłodsi kojarzyli naukę z dobrą zabawą i robieniem ciekawych rzeczy. Rodzicom, których pociecha dopiero opanowuje mówienie po polsku, może przyjść do głowy pytanie: Jaki to ma sens?

Zdolności językowe przedszkolaków

Dzieci w wieku przedszkolnym myślą w sposób narracyjny. Jest to ich naturalna i cenna umiejętność. Postrzegają świat jako scenę, na której występuje wiele różnych postaci. Mali narratorzy odnoszą się do ludzi czy zwierząt przede wszystkim emocjonalnie, zwracają uwagę na ich motywacje do działania, a także spostrzegają, że w drodze do osiągnięcia tego, czego chcą, napotykają na różne przeszkody. Dziecko podchodzi do spraw indywidualnie, bez stereotypów, gdyż nie zdążyło ich w sobie wyrobić. Dysponuje więc myśleniem świeżym i nieszablonowym. Jest wyczulone na kontekst, w jakim coś się dzieje, a ponieważ dla niego ważna jest emocjonalność i motywacja, w sposób naturalny jest nastawione na zrozumienie potrzeb i uczuć drugiej istoty.

O doświadczeniu pracy z dziećmi opowiada pedagog z przedszkola językowego Madzik Place Kindergarten: Dzieci w sposób naturalny są otwarte na świat, innych ludzi i inne kultury. W nauce języka obcego nie tylko chodzi o zdobycie nowej umiejętności lingwistycznej, ale przede wszystkim jest to okazja, by uczyć dzieci tolerancji i akceptacji dla innych kultur. Bazując na dziecięcej empatii dla świata, można rozwijać w nich postawę szacunku dla odmienności oraz wrażliwość społeczną i międzykulturową.

Jeżeli zaś chodzi wprost o zdolności językowe, to w okresie przedszkolnym dziecko ma największe szanse przyswoić sobie intonację i wymowę charakterystyczną dla danego języka obcego. Wraz z wiekiem umiejętność ta będzie słabnąć, chociaż nie zniknie zupełnie.

Jak uczyć przedszkolaków języka obcego?

Pedagodzy zgadzają się co do tego, iż najlepszą metodę uczenia małych dzieci czegokolwiek stanowi zabawa i angażowanie w zwykłe czynności. W przypadku nauki języków obcych w przedszkolu zaleca się, by nie tworzyć osobnych zajęć lekcyjnych, lecz korzystać z okazji, jakie stwarzają codzienne czynności. Pod tym względem przewagę mają przedszkola dwujęzyczne, gdzie nowy język jest normalnym sposobem komunikacji.

Aby z powodzeniem uczyć najmłodszych języka obcego, zaleca się:

• metodę narracyjną, odwołującą się do naturalnego dla dziecka sposobu myślenia. W ramach tego podejścia opowiada się bajki, robiąc to w sposób możliwie atrakcyjny, często przy użyciu pacynek. Bazuje się na dziecięcej chęci słuchania i rozumienia, nie wywiera presji, aby dziecko przełamało swój opór przed mówieniem w obcym języku. Z korzyścią dla procesu czeka się, aż mowa pojawi się naturalnie i spontanicznie, w związku z zaangażowaniem emocjonalnym małego słuchacza w przedstawianą historię;
• naturalny kontekst, gdy nowy język służy do codziennej komunikacji;
• tworzenie rusztowania dla rozwoju, gdy przy pomocy prostych wskazówek, pytań czy bodźców nauczyciel pomaga dziecku twórczo rozwiązywać problemy, nie pozbawiając go samodzielności;
• stosowanie zabaw: ruchowych, plastycznych, teatralnych. Wartość rozwojową i wychowawczą mają wszelkiego rodzaju zajęcia kreatywne w małych grupach;
• uczenie na pamięć łatwych wierszyków, piosenek, prostych poleceń.

Wszystko to można osiągnąć, jeżeli zajęcia poprowadzą nauczyciele z odpowiednimi kwalifikacjami.

Dlaczego języków obcych warto uczyć od przedszkola?

Uczenie się od najmłodszych lat języków obcych przynosi dziecku potrójną korzyść:

• pozwala na opanowanie w podstawowym stopniu zasad komunikowania się w obcym języku. Ułatwia to dalszą edukację i wyposaża w umiejętności potrzebne w dorosłym życiu;
• wzmacnia umiejętności ogólnorozwojowe dziecka oraz pomaga odkryć jego indywidualne talenty. Stymuluje zatem rozwój intelektualny, emocjonalny i kreatywny;
• uczy zrozumienia i empatii dla innych kultur. Pełni więc rolę prospołeczną i więziotwórczą. Wychowuje do postawy otwartości i szacunku na potrzeby kogoś, kto pochodzi z innej kultury, innego kraju, kogo zwyczaje się odmienne.