Wagi laboratoryjne – uwagi eksploatacyjne

Wagi laboratoryjne, zwłaszcza analityczne, są urządzeniami niezwykle wrażliwymi na przypadkowe narażenia, po których mogą stracić swą dokładność, a także czułymi na wszelkie zakłócenia środowiskowe.

Miejsce pracy wagi laboratoryjnej

Waga laboratoryjna powinna stać na stabilnym stole, wykonanym z materiału, który nie oddziałuje magnetycznie na ustrój wagi. Powinna być zabezpieczona przed przypadkowym uderzeniem, zalaniem lub upadkiem.

Miejsce pracy wagi powinno być wybrane starannie celem ograniczenia wpływu czynników mogących zakłócić jej pracę. Miejsce to musi zapewniać odpowiednią temperaturę pracy wagi oraz niezbędną przestrzeń do jej obsługi, nie tylko dla wygody obsługi, ale także w celu oddalenia od wszelkich urządzeń mogących mieć wpływ na dokładność wagi.

Zasadą jest zapewnienie stabilnego środowiska pracy wagi laboratoryjnej. Niepożądane jest zatem sąsiedztwo urządzeń wydzielających ciepło (kaloryfer, czajnik), promieniowanie elektromagnetyczne (silniki, transformatory), ruchy powietrza (wywietrzniki, wentylatory), wibracje (urządzenia mechaniczne), a także bliskość urządzeń powodujących zapylenie powietrza (szczególnie groźny jest pył metaliczny generowany przez wirujące części maszyn, przyciągany przez magnes wagi, po dłuższym czasie powoduje to konieczność dokładnego oczyszczenia magnesu wagi).

Niedopuszczalne są gwałtowne skoki temperatury pomieszczenia lub zbyt duża wilgotność powietrza, przekraczająca wskazania producenta.

Wymagania formalne

W trosce o rzetelność wskazań wagi powinno się możliwie często ją sprawdzać za pomocą przedmiotu o znanej masie, najlepiej jeśli jest to kwalifikowany wzorzec masy w postaci odważnika kalibracyjnego. Jeśli kalibracja wagi jest udostępniona, w przypadku wykrycia niedokładności przekraczającej wartość dopuszczalną, wagę powinno się wykalibrować.

Tam, gdzie wymagają tego przepisy laboratoryjne, należy wykonywać okresowe wzorcowania wagi. Choć nie ma ogólnego przepisu, zwyczajowo przyjmuje się, że wzorcowanie powinno być wykonywane nie rzadziej niż raz w roku. Wzorcowanie zwykle jest poprzedzone kalibracją wagi. Wzorcowanie pozwala określić dokładność wagi, to znaczy jej rzeczywiste błędy w wybranych punktach charakterystyki i niepewność ich wyznaczenia.

Przy stosowaniu do celów szczególnych, wymienionych w przepisach (np. sporządzanie lekarstw, cele handlowe itp.) wymagana jest okresowa legalizacja wagi. Legalizacja potwierdza, że dokładność wagi mieści się w dopuszczalnych granicach (bez dokładnego jej określenia). Kalibracja wagi legalizowanej nie jest udostępniona, ale w procesie przygotowania wagi do legalizacji jest ona kalibrowana w celu minimalizacji błędów.

Firma AXIS - producent popularnych wag serii ATN i ATA oraz wielu innych -  dostarcza wszystkie dokumenty wymagane w związku z legalizacją i wzorcowaniem wag.