Świdry glebowe – działanie i zastosowanie

Potrzebujesz niewielkich otworów w ziemi, by zasadzić w niej drzewa? A może są Ci one niezbędne do zbudowania ogrodzenia? Nie musisz się męczyć i wykopywać ich za pomocą szpadla. Możesz za to skorzystać z innego, bardziej praktycznego rozwiązania. Z naszego artykułu dowiesz się, jak działają i do czego służą świdry glebowe.

Czym są i jak działają świdry glebowe?

Zwane też dołownikami lub wiertnicami glebowymi urządzenia służą do wiercenia otworów w glebie w sytuacji, w której wykopywanie ich metodą tradycyjną, przy użyciu szpadla, jest niewygodne, niedostatecznie efektywne czy wręcz niemożliwe. Świdry glebowe sprawdzają się zwłaszcza wtedy, gdy grunt jest wyjątkowo twardy, gliniasty bądź gdy pod jego powierzchnią zalegają przeszkody w postaci np. mocnych korzeni.

Ze względu na budowę i sposób użytkowania wyróżnia się 2 główne rodzaje tych urządzeń. Pierwszy z nich to zdecydowanie tańsze świdry glebowe ręczne. Mają kształt litery „T”, na który składa się poprzeczny uchwyt i pionowa konstrukcja, zwieńczona ślimakowym wiertłem lub spiralnym, ostro zakończonym gwintem. Do ich obsługi potrzebna jest wyłącznie siła ludzkich rąk, nie wymagają też żadnej dodatkowej konserwacji, rzecz jasna poza oczyszczeniem wiertła. Z tego powodu koszty ich eksploatacji są właściwie zerowe. Trzeba jednak pamiętać, że w wielu przypadkach użycie ręcznej wiertnicy glebowej jest wyczerpujące fizycznie bądź niewystarczające do uzyskania pożądanego efektu. Dotyczy to zwłaszcza prac na twardszym, mocno zbitym gruncie. Średnica otworów, jakie można wywiercić za pomocą świdrów glebowych ręcznych to od 8 do 20 cm.

Drugim rodzajem świdrów glebowych są te napędzane mechanicznie. Wśród nich znajdują się dołowniki elektryczne, ale mają one jedną zasadniczą wadę: nie da się z nich korzystać tam, gdzie nie ma dostępu do prądu. Zupełnie inaczej jest w przypadku wiertnic z silnikiem spalinowym. Ich budowa jest nieco bardziej skomplikowana. Oprócz napędu, składają się na nią m.in. zbiornik paliwa, uchwyt obsługowy, tłumiące drgania poduszka i rama amortyzująca, dźwignia hamulca bezpieczeństwa, system filtrów powietrza oraz pionowa konstrukcja wiercąca zakończona w ten sam sposób, co w świdrach glebowych ręcznych. Uruchomienie takiej wiertnicy jest stosunkowo łatwe, podobnie jak jej obsługa, która odbywa się za pomocą specjalnych przycisków. Proces wiercenia przebiega w całości mechanicznie, choć oczywiście należy w jego trakcie trzymać maszynę za uchwyt. Urządzenie, w zależności od wersji, może obsługiwać jedna lub dwie osoby.

Świdry glebowe spalinowe sprawdzają się w zasadzie w każdych warunkach, na gruntach o różnej twardości. Dzięki nim wywiercisz otwory znacznie szybciej bez wielkich nakładów siły fizycznej. W porównaniu z dołownikami ręcznymi są tez zdecydowanie wygodniejsze w obsłudze. Jedną z ich zalet jest również możliwość wymiany wiertła. Dodatkowo przy ich użyciu możesz wywiercić otwory także o większej średnicy, sięgającej 30 cm.

Szczególną odmianę wiertnic glebowych napędzanych mechanicznie stanowią te z przesuwem hydraulicznym. Są to urządzenia współpracujące z ciągnikiem lub koparką, napędzane dzięki wałkowi przekaźnika mocy z silników tych pojazdów. Służą głównie do wiercenia otworów o większej średnicy.

Do czego można wykorzystać świdry glebowe?

Wiertnice glebowe mają bardzo szerokie zastosowanie. Zastanawiałeś się kiedyś, w jaki sposób geolodzy lub pracownicy różnych instytucji, którzy potrzebują zbadać dany grunt, pobierają próbki gleby? Robią to najczęściej właśnie za pomocą dołowników. Świdry glebowe przydają się więc podczas badań geologicznych, hydrogeologicznych i inżynierskich. Wykorzystuje się je także w inżynierii w przestrzeni publicznej w celu wiercenia otworów np. pod instalację znaków drogowych i informacyjnych, słupów telegraficznych i oświetleniowych czy montaż ławek w parku. Pełnią dodatkowo ważną funkcję w budownictwie, w którym są używane do przygotowania podłoża pod konstrukcję np. ogrodzenia.

Bardzo często świdry glebowe są wykorzystywane w leśnictwie, rolnictwie i sadownictwie. O tych zastosowaniach mówi przedstawiciel firmy Protech z Koszalina, sprzedającej m.in. wiertnice. 

W tym pierwszym przypadku świetnie sprawdzają się w zalesianiu terenów. Przy użyciu dołowników spalinowych szybko i sprawnie wywierca się otwory potrzebne do zasadzenia mniejszej lub większej liczby drzew. To samo zresztą można powiedzieć o przygotowaniu podłoża pod żywopłoty, drzewa i krzewy owocowe w sadach. Świdry glebowe przydają się również wtedy, gdy chcemy umieścić w ziemi paliki podtrzymujące krzewy nie tylko na otwartej przestrzeni, ale też np. w szklarniach. Dodatkowo mogą być pomocne do wiercenia otworów pod paliki na plantacjach np. chmielu czy roślin strączkowych.   

Wiesz, że wiertnica może być przydatna także przed Twoim domem? Jeśli potrzebujesz zbudować ogrodzenie wokół swojej posesji, możesz wykorzystać świder glebowy do wywiercenia niezbędnych otworów w ziemi pod słupy. Dzięki niemu przygotujesz też glebę do posadzenia żywopłotu lub instalacji płotka okalającego przydomowy ogródek. A może marzą Ci się grille w doborowym towarzystwie i chcesz dodatkowo postawić altankę oraz zainstalować ławki? Do montażu tych elementów architektonicznych również przyda Ci się dołownik.  

Świdry glebowe przeznaczone są nie tylko do wykonywania nasadzeń i stawiania słupków ogrodzeniowych, ale także do stawiania latarni ulicznych oraz wykonywania tzw. "szklanek", czyli punktowych fundamentów pod altany czy domki drewniane. Średnice wiercenia to 60-350 mm, dlatego doskonale sprawdzają się również przy budowie placów zabaw czy zalesianiu. 

Niezależnie od motywacji prac podczas korzystania ze świdra glebowego pamiętaj o tym, by wywiercać otwory nieco szersze niż średnica tego, co zamierzasz w nich umieścić. Wynika to z faktu, że ziemia podczas wiercenia osypuje się do wewnątrz. Przy doborze wiertnicy należy dodatkowo zwracać uwagę na liczbę skrętów. Im głębsze mają być doły, tym powinna być ona większa.