Kompresor olejowy czy bezolejowy - który wybrać?

Dla osób mających zawodową styczność z kompresorami zapewne postawiona przez nas kwestia może wydawać się banalnie prosta. Ponieważ jednak korzystanie z tego rodzaju sprężarek nie jest zastrzeżone wyłącznie dla profesjonalistów, mogą one znaleźć swoje miejsce także w zastosowaniach amatorskich. Skoro tak, to powinniśmy w tym miejscu opowiedzieć co nieco o wymienionych w naszym pytaniu urządzeniach oraz o ich zastosowaniach. Najpierw jednak kilka ogólnych wiadomości o kompresorach.

Czym są kompresory?

Wspomnieliśmy już wyżej, że kompresor to pewien rodzaj sprężarki, czyli urządzenia zwiększającego ciśnienie gazu, najczęściej powietrza i wymuszającego jego obieg. Do sprężarek zaliczamy także między innymi różnego rodzaju wentylatory i dmuchawy. Sprężarki znajdują się także w myjkach ciśnieniowych, domowych i przemysłowych odkurzaczach oraz w wielu innych urządzeniach. Wiedzmy jednak, że pojęcia „sprężarki” i „kompresory” nie są synonimami. To pierwsze wyrażenie oznacza większą grupę urządzeń o bardzo różnych zastosowaniach, a to drugie odnosi się tylko i wyłącznie do sprzętu, dzięki, któremu uzyskujemy powietrze pod bardzo dużym ciśnieniem, najczęściej rzędu 6-10 barów. Tak więc nie każda sprężarka jest kompresorem. Istnieje wiele typów kompresorów, które można sklasyfikować wedle kilku różnych kryteriów, my jednak stosownie do tematu niniejszego artykułu omówimy tylko owe dwa wymienione w tytule, w czym pomogą nam specjaliści z firmy TechnikNTB z Warszawy. W naszych opisach wszakże nie będziemy zajmować się technicznymi szczegółami budowy tych urządzeń i ograniczymy się jedynie do kwestii najważniejszych dla ich użytkowników.

Kompresory olejowe

Jak można się domyślić z samej nazwy, w tego typu kompresorach czynny udział bierze olej, który smaruje, chłodzi i zmniejsza tarcie współpracujących z sobą elementów, zazwyczaj cylindrów i tłoków oraz uszczelnia cały układ sprężania. Kompresory olejowe pozwalają uzyskać sprężone powietrze o niższej temperaturze niż w ich bezolejowych odpowiednikach, a ich niewątpliwą zaletą jest także dłuższa żywotność. Jednakże w konsekwencji stosowania w nich oleju, otrzymujemy powietrze do pewnego stopnia zanieczyszczone olejowymi drobinami. Wymusza to, tam, gdzie to konieczne, oczyszczanie sprężonego powietrza przy pomocy specjalnych filtrów, co także zwiększa koszty funkcjonowania całego układu. Inną wadą tych urządzeń jest duży ciężar. Na korzyść kompresorów olejowych przemawia jednak ich stosunkowo niska cena oraz duża wydajność.

Kompresory bezolejowe

Tłoki i cylindry tych kompresorów mają bardzo niski współczynnik tarcia, w związku z czym nie stosuje się w nich olejowego smarowania, co jednak zmniejsza ich trwałość i żywotność. Przy intensywnej eksploatacji ich układ sprężania szybko jednak się zużywa, a jego naprawy są trudniejsze, a co za tym idzie również i droższe niż w kompresorach olejowych. Bezsporną zaletą kompresorów bezolejowych jest możliwość otrzymywania bardzo czystego powietrza, dzięki czemu mogą one być stosowane wszędzie tam, gdzie wymagana jest wysoka sterylność, np. w urządzeniach dentystycznych oraz w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym. Wśród innych zalet tych urządzeń możemy wymienić ich niską wagę, prostotę obsługi i niski poziom hałasu.

Reasumując temat, możemy powiedzieć, że tłokowy kompresor bezolejowy dając nam czystsze powietrze, jest zdecydowanie bardziej uniwersalnym narzędziem, a więc o większej liczbie zastosowań niż jego olejowy odpowiednik. Jednak wszędzie tam, gdzie czystość powietrza nie ma większego znaczenia, warto, ze względów ekonomicznych sięgać po wersję olejową.