Jak działają skrzynie biegów w ciężarówkach?

Niezbędnym wyposażeniem każdego pojazdu posiadającego silnik spalinowy jest skrzynia biegów. Element ten pozwala na dobranie parametrów silnika do aktualnej prędkości przy optymalnym spalaniu. Chodzi tu zarówno o auta osobowe, motocykle czy ciężarówki. Zasada działania skrzyń biegów w samochodach ciężarowych jest najbardziej złożona ze względu na dużą wagę przewożonych ładunków. Sprawdź, jak mechanizmy te działają w praktyce.

W jaki sposób działają skrzynie biegów?

W obecnie używanych pojazdach do napędu stosowane są różnego rodzaje skrzynie biegów, np. bezstopniowe, automatyczne stopniowe lub półautomatyczne stopniowe. Skrzynie manualne głównie znajdują zastosowanie w starszych modelach ciężarówek. Te nowsze producenci wyposażają najczęściej w automatyczne mechanizmy, co znacząco ułatwia prowadzenie takiego auta.

Manualna skrzynia biegów to przykład klasycznej przekładni mechanicznej. Umożliwia ona  dostosowanie ilości obrotów do danego momentu obrotowego. Na jej budowę składa się kilka wałków – sprzęgłowy, pośredni oraz główny. Koło zębate znajdujące się na wałku sprzęgłowym pozwala na przekazanie napędu do wałka pośredniego, na który nałożone są pary kół odpowiadające za każdy z biegów. Koła te są sprzęgnięte przez synchronizatory. Jednocześnie występują w wersji obrotowej. Dzięki temu po włączeniu danego biegu następuje rozłączenie pozostałych kół zębatych. Skomplikowana budowa tych mechanizmów może skutkować awarią, w efekcie czego potrzebna będzie naprawa skrzyni biegów. 

Czym wyróżnia się skrzynia biegów w samochodzie ciężarowym?

Samochody ciężarowe przeznaczone są do przewożenia dużej ilości towarów, co wpływa na znacznie wyższe obciążenia niż w autach osobowych. Dlatego też niezbędne jest zastosowanie bardziej złożonej skrzyni biegów.

W osobówkach najczęściej spotyka się skrzynie 5 lub 6-biegowe, podczas gdy w samochodach ciężarowych jest to nawet 16 lub 18 przełożeń. W obu typach pojazdów biegi są rozmieszczone podobnie, jednak w tych drugich istnieją dodatkowe trzy przełączniki znajdujące się na drążku. Jeden z nich pozwala na zmianę aktywnej w danym momencie skrzyni – dolnej lub górnej. Kolejny pozwala na przełączanie połówek, a ostatni z nich daje możliwość zmiany biegów podczas jazdy bez używania sprzęgła. Mimo że wydaje się to dość skomplikowane, to przy odpowiedniej praktyce pozwala na płynną i efektywną jazdę.

W razie pojawienia się jakichkolwiek problemów, związanych z uszkodzeniami skrzyni biegów, pomocna będzie porada specjalistów z Serwisu Aut ciężarowych LKW Zenon Zawada.